Asbest nedir, asbestin zararları nelerdir? Evet, bir çok kişinin merak ettiği asbest diğer adıyla amyant hakkında kısaca bilgi vermeye çalışacağız. İşte asbest adıyla bilinen bu zararlı maddenin özellikleri ve zararları…
Asbest Nedir ?
Asbest diğer adıyla amyant, lifli yapıda olan ve ısıya, aşınmaya, kimyasal maddelere çok dayanıklı kanserojen bir mineraldir. Asbest kanserojen bir mineral olduğu için çok zararlıdır. Asbest(amnyant), halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı olarak da bilinir.
Asbest, ısıyı iletmemesi nedeni ile iyi bir izolasyon maddesi olarak kullanılmıştır. Yapılan araştırmalar asbest maddesinin kullanımının 2500 yıl öncesine kadar dayandığını göstermektedir. Asbest kullanımı 19.yy kadar devam etmiş fakat 20.yy da asbest maddesinin inan sağlığına ve çevreye zarar veren bir kanserojen madde olduğunun anlaşılması üzerine kullanımı azalmıştır. Fakat hala ülkemizde asbest maddesi halk tarafından kullanılmaktadır.
Asbest kelimesinin kökekine baktığımızda yunancada asbestos yani suya doymaz anlamına gelmektedir. Romalılar ölen insanların yakıldıktan sonra küllerini toplayabilmek için amiantos dedikleri lifsel maddeden yapılmış bir örtü içinde yakarlarmış. Bu şekilde, hem ölenin külü kolay toplanır ve hem de kullandıkları örtü yanmamış olarak kalırmış. Finlerin 4.000 yıl önce ülkelerinde bulunan antofillit asbest karışımı killerden çanak, çömlek gibi kaplar yapmak için kullanırlarmış. Çinliler de 3.000 yıl önce uzun lifli beyaz asbestten giysileri ve tapınaklardaki kandillerin fitillerini de aynı malzemeden yaptığı tarih kitaplarına geçmiştir. Savaşlarda kalelerin savunulmasında düşman askerlerine atılan sıcak su ve yağlardan korunmak için asbestten yapılmış savaş giysileri kullanılmıştır. Ülkemizde de asbest özellikle anadoluda höllük olarak kullanılmaktadır.
Asbest Anadolu’nun birçok yöresinde bulunmakta ve halk tarafından bilinçsizce kullanılmaktadır. Köylüler, asbesti evlerinin damlarına sermek, evlerini badana yapmak için ve küçük çocuklarda pudra yerine kullanırlar. Amasya bölgesinde ve Kayılar yörüklerinde ise bebekler, höllük toprağı olarak bilinen ısıtılmış asbestle sarılmaktadır. [kaynak belirtilmeli] Bu uygulamalar sırasında havaya karışan asbest lifleri yoğun şekilde solunur. Asbest, onu topraktan çıkaran ve kullanan köylülerden başka, asbestin kullanıldığı endüstri alanlarında çalışan işçiler için de çok zararlıdır.
Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, kansere neden olan asbestin, Türkiye’de üretim, kullanım, piyasa arzı ile asbest içeren eşyaların piyasaya arzını 31 Aralık 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yasakladı.
Asbest Nerelerde Kullanılır?
3.000′ den fazla kullanım alanı olan asbestten, özellikle gemi, uçak, otomobil sanayiinde, makine konstrüksiyonlarında yağlayıcı madde ve sızdırmazlık elemanı olarak, inşaat sektöründe, ısı ve ses izolasyonunda yaygın olarak yararlanılmıştır
Asbestin Zararları Nelerdir?
Asbest yazımızın başında da dediğimiz gibi kanserojen bir maddedir. Bu nedenle de insan sağlığına zararlıdır. Asbest o kadar zararlıdır ki, Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı asbest maddesini “kesin kanserojen” tanımlanması ile 1. grupta sınıflandırılmıştır.Özellikle solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açar. Asbestin neden olduğu hastalıkların bazıları, akciğer zarları arasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi selim hastalıklardır. Ayrıca ciltte yaralara neden olabilir.
Asbest Türkiye’de Nerelerde Bulunur?
Asbest maddesi Türkiye’de, Diyarbakır’ın Çermik ve Çüngüş, Eskişehir’in Mihalıççık, Kaymaz ve Çifteler, Denizli’nin Tavas, Kütahya’nın Aslanapa ve Gediz, Konya’nın Ereğli,Halkapınar, Karaman’nın Ayrancı, Sivas’ın Yıldızeli, Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesine bağlı Büyüktatlı ve Şarkışla, Şanlıurfa’nın Siverek Elazığ’ın Maden ve Palu ilçelerinde sıkça görülmekte ve bu bölgelerde asbeste bağlı hastalıklara sık rastlanmaktadır.
Bu yazımızda sizlere, Asbest nedir, asbest zararları nelerdir, asbest nerede vardır,asbest nerede kullanılır, asbest ne demektir, asbest hastalığı, gibi sorularınızın yanıtını vermeye çalıştık. Asbest ile ilgili sorularınızı yorum bölümünden yazabilirsiniz.
